อาปัตตาธิกรณ์ระงับด้วยสมถะ ๓ อย่าง (ต้องลหุกาบัติ)
- ฮิต: 5441
ข้อมูลจาก พระไตรปิฎกและอรรถกถาแปล ชุด ๙๑ เล่ม ฉบับมหามกุฏราชวิทยาลัย
(พิมพ์ พ.ศ. ๒๕๒๕) (ปกสีน้ำเงิน) และ (พิมพ์ พ.ศ. ๒๕๔๖) (ปกสีแดง)
อาปัตตาธิกรณ์ระงับด้วยสมถะ ๓ อย่าง
(ต้องลหุกาบัติ)
เล่ม ๘ หน้า ๕๙๘-๖๐๐ (ปกสีน้ำเงิน) / หน้า ๕๓๔-๕๓๗ (ปกสีแดง)
พระวินัยปิฎก จุลวรรค เล่ม ๖ ภาค ๑
บางส่วนของ สมถขันธกะ
อาปัตตาธิกรณ์ระงับด้วยสมถะ ๓ อย่าง
[๖๘๙] อาปัตตาธิกรณ์ ระงับด้วยสมณะเท่าไร ?
อาปัตตาธิกรณ์ระงับด้วยสมถะ ๓ อย่าง คือ
สัมมุขาวินัย ๑
ปฏิญญาตกรณะ ๑
ติณวัตถารกะ ๑.
[๖๙๐] บางที อาปัตตาธิกรณ์ ไม่อาศัยสมถะอย่างหนึ่ง คือ
ติณวัตถารกะพึงระงับด้วยสมถะ ๒ อย่าง คือ
สัมมุขาวินัย ๑ ปฏิญญาตกรณะ ๑
บางทีพึงตกลงกันได้ สมจริงดังที่ตรัสไว้ว่า
ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย
ก็ภิกษุในธรรมวินัยนี้ ต้องลหุกาบัติแล้ว
เธอพึงเข้าไปหาภิกษุรูปหนึ่งห่มผ้าอุตราสงค์เฉวียงบ่า
นั่งกระโหย่ง ประคองอัญชลี แล้วกล่าวอย่างนี้ว่า
ท่าน ผมต้องอาบัติชื่อนี้ ผมแสดงคืนอาบัตินั้น
ภิกษุผู้รับนั้นพึงกล่าวว่า ท่านเห็นหรือ
ภิกษุผู้แสดงนั้นพึงกล่าวว่า ขอรับ ผมเห็น
ภิกษุผู้รับนั้นพึงกล่าวว่า ท่านพึงสำรวมต่อไป
ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย นี้เรียกว่าอธิกรณ์ระงับแล้ว
ระงับด้วยอะไร ?
ด้วยสัมมุขาวินัยกับปฏิญญาตกรณะ
ในสัมมุขาวินัยมีอะไรบ้าง ?
มีความพร้อมหน้าธรรม ความพร้อมหน้าวินัย ความพร้อมหน้าบุคคล...
ก็ความพร้อมหน้าบุคคล ในสัมมุขาวินัยนั้นอย่างไร ?
คือผู้แสดงกับ ผู้รับแสดง ทั้งสองอยู่พร้อมหน้ากัน
นี้ชื่อว่า ความพร้อมหน้าบุคคลในสัมมุขาวินัยนั้น
พระวินัยปิฎก จุลวรรค เล่ม ๖ ภาค ๑ - หน้าที่ ๕๙๙ (พิมพ์ พ.ศ. ๒๕๒๕) (ปกสีน้ำเงิน)
ในปฏิญญาตกรณะนั้น มีอะไรบ้าง ?
มีกิริยา ความกระทำ ความเข้าไป ความเข้าไปเฉพาะ
ความรับรอง ความไม่คัดค้านกรรม คือ
ปฏิญญาตกรณะอันใดนี้มีในปฏิญญาตกรณะนั้น
ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย หากอธิกรณ์ระงับแล้วอย่างนี้
ผู้รับรื้อฟื้นเป็นปาจิตตีย์ที่รื้อฟื้น
หากได้การแสดงนั้นอย่างนี้ นั่นเป็นความดี
หากไม่ได้ ภิกษุนั้นพึงเข้าไปหาภิกษุมากรูปด้วยกัน
ห่มผ้าอุตราสงค์เฉวียงบ่า ไหว้เท้าภิกษุผู้แก่กว่า
นั่งกระโหย่งประคองอัญชลี แล้วกล่าวอย่างนี้ว่า
ท่านเจ้าข้า ข้าพเจ้าต้องอาบัติชื่อนี้
ข้าพเจ้าแสดงคืนอาบัตินั้น
ภิกษุผู้ฉลาด ผู้สามารถ
พึงประกาศให้ภิกษุพวกนั้นทราบด้วยคณะญัตติว่า
ขอท่านทั้งหลายจงฟังข้าพเจ้า ภิกษุมีชื่อนี้ รูปนี้
ระลึก เปิดเผย ทำให้ตื้น แสดงอาบัติ
ถ้าความพร้อมพรั่งของท่านทั้งหลายถึงที่แล้ว
ข้าพเจ้าขอรับอาบัติของภิกษุมีชื่อนี้
แล้วกล่าวว่า เธอเห็นหรือ
ภิกษุผู้แสดงพึงกล่าวว่า ขอรับ ผมเห็น
ภิกษุผู้รับพึงกล่าวว่า คุณพึงสำรวมต่อไป
ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย นี้เรียกว่าอธิกรณ์ระงับแล้ว
ระงับด้วยอะไร?
ด้วยสัมมุขาวินัยกับปฏิญญาตกรณะ
ในสัมมุขาวินัยนั้น มีอะไรบ้าง?
มีความพร้อมหน้าธรรม ความพร้อมหน้าวินัย ความพร้อมหน้าบุคคล...
ก็ความพร้อมหน้าบุคคล ในสัมมุขาวินัยนั้นอย่างไร ?
คือ ผู้แสดงกับผู้รับแสดงทั้งสองอยู่พร้อมหน้ากัน
นี้ชื่อว่า ความพร้อมหน้าบุคคลใน
พระวินัยปิฎก จุลวรรค เล่ม ๖ ภาค ๑ - หน้าที่ ๖๐๐ (พิมพ์ พ.ศ. ๒๕๒๕) (ปกสีน้ำเงิน)
สัมมุขาวินัยนั้น ในปฏิญญาตกรณะนั้น มีอะไรบ้าง ?
มีกิริยา ความกระทำ ความเข้าไป ความเข้าไปเฉพาะ
ความรับรอง ความไม่คัดค้านกรรม คือ
ปฏิญญาตกรณะอันใด นี้มีในปฏิญญาตกรณะนั้น
ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย หากอธิกรณ์ระงับแล้วอย่างนี้
ผู้รับรื้อฟื้นเป็นปาจิตตีย์ที่รื้อฟื้น
หากได้การแสดงนั้นอย่างนี้ นั่นเป็นความดี
หากไม่ได้ ภิกษุนั้นพึงเข้าไปหาสงฆ์
ห่มผ้าอุตราสงค์เฉวียงบ่า ไหว้เท้าภิกษุผู้แก่กว่า
นั่งกระโหย่ง ประคองอัญชลี แล้วกล่าวอย่างนี้ว่า
ท่านเจ้าข้า ข้าพเจ้าต้องอาบัติชื่อนี้ ข้าพเจ้าแสดงคืนอาบัตินั้น
ภิกษุผู้ฉลาด ผู้สามารถ
พึงประกาศให้สงฆ์ทราบด้วยญัตติกรรมว่า
ท่านเจ้าข้า ขอสงฆ์จงฟังข้าพเจ้า
ภิกษุมีชื่อนี้รูปนี้ระลึกเปิดเผย ทำให้ตื้น แสดงอาบัติ
ถ้าความพร้อมพรั่งของสงฆ์ถึงที่แล้ว
ข้าพเจ้าพึงรับอาบัติของภิกษุมีชื่อนี้
แล้วพึงกล่าวว่า เธอเห็นหรือ
ภิกษุผู้แสดงพึงกล่าวว่า ขอรับ ผมเห็น
ภิกษุผู้รับพึงกล่าวว่า ท่านพึงสำรวมต่อไป
ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย นี้เรียกว่าอธิกรณ์ระงับแล้ว
ระงับด้วยอะไร ?
ด้วยสัมมุขาวินัยกับปฏิญญาตกรณะ
ในสัมมุขาวินัยนั้น มีอะไรบ้าง ?
มีความพร้อมหน้าสงฆ์ ความพร้อมหน้าธรรม
ความพร้อมหน้าวินัย ความพร้อมหน้าบุคคล...
ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย หากอธิกรณ์ระงับแล้วอย่างนี้
ผู้รับรื้อฟื้นเป็นปาจิตตีย์ที่รื้อฟื้น
ผู้ให้ฉันทะติเตียน เป็นปาจิตตีย์ที่ติเตียน.